อาการ สาเหตุ และการรักษา ภาวะฮอร์โมนเพศชายต่ำ

อาการ สาเหตุ และการรักษา ภาวะฮอร์โมนเพศชายต่ำ

     ฮอร์โมนเพศชายต่ำ หรือ Hypogonadism เป็นภาวะที่ร่างกายผลิตฮอร์โมนเพศชายได้ไม่เพียงพอ ซึ่งฮอร์โมนชนิดนี้มีส่วนช่วยในการสร้างและรักษามวลกล้ามเนื้อ มวลกระดูก อีกทั้งยังมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาบุคลิกทางเพศ เมื่อขาดฮอร์โมนชนิดนี้จะส่งผลให้ร่างกายไม่มีแรง ความรู้สึกและอารมณ์ทางเพศลดลง และมีการผลิตอสุจิน้อยลงในเพศชายซึ่งนำไปสู่ภาวะมีลูกยากได้ โดยภาวะนี้เกิดจากการที่ต่อมใต้สมองหรือต่อมเพศเกิดความผิดปกติ จึงทำให้ไม่สามารถผลิตฮอร์โมนเพศได้อย่างเพียงพอ

สาเหตุของภาวะฮอร์โมนเพศชายต่ำ

อาการฮอร์โมนเพศชายต่ำอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น

• อุบัติเหตุบริเวณลูกอัณฑะ อาจจะมีการบาดเจ็บร่วมด้วย เช่น แผลบาดเจ็บ การทำหมัน การฉายรังสี หรือ การทำเคมีบำบัด
• การติดเชื้อที่ลูกอัณฑะ
• ความผิดปกติทางด้านฮอร์โมนจากโรคเลือดกับสมอง เช่น โรคหรือเนื้องอกที่ต่อมใต้สมอง ซึ่งเป็นส่วนที่กระตุ้นให้เกิดการสร้างฮอร์โมนเพศ
• โรคที่เกี่ยวกับระบบต่าง ๆ เช่น โรคเอดส์ โรคตับและไตเรื้อรัง ไขมันสะสมในร่างกายมากเกินไป โรคเบาหวานชนิดที่ 2 และโรคอ้วน
• มีพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่เหมาะสม เช่น สูบบุหรี่จัด ดื่มสุรา มีความเครียดสูง พักผ่อนไม่เพียงพอ ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน

อาการของภาวะฮอร์โมนเพศชายต่ำ

ผู้ชายที่มีระดับฮอร์โมนเพศชายต่ำ ส่งผลกับด้านร่างกายและจิตใจของผู้ป่วย ทำให้มีอาการดังนี้

• อารมณ์แปรปรวนง่าย หงุดหงิดง่าย
• ไม่กระฉับกระเฉง
• มวลกระดูกและกล้ามเนื้อลดลง
• อ้วนลงผุงหรือมีเส้นรอบเอวมากกว่า 36 นิ้ว
• นอนไม่หลับ
• ความต้องการทางเพศลดลง
• อวัยวะเพศแข็งตัวได้ไม่เต็มที่
• ขาดความมั่นใจ หรือซึมเศร้า

ภาวะฮอร์โมนเพศชายต่ำรักษาได้อย่างไร?

ภาวะพร่องฮอร์โมนเพศชาย สามารถรักษาได้ด้วยการเพิ่มระดับฮอร์โมนเพศชาย มี 2 วิธีหลัก ๆ คือ

1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิต

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิตเป็นการลดปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะพร่องฮอร์โมนเพศชาย และเพิ่มปัจจัยที่ช่วยกระตุ้นร่างกายให้สร้างฮอร์โมนเพศชายได้ดีขึ้น มีรายละเอียดดังนี้

• งดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
• ควบคุมการรับประทานอาหารประเภทแป้งและไขมันให้เหมาะสม
• หลีกเลี่ยงการรับประทานของหวานและของทอด เน้นรับประทานอาหารที่มีประโยชน์
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อย 30 นาที/วัน ทำ 5 วัน/สัปดาห์
• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน ไม่น้อย หรือมากจนเกินไป
• พักผ่อนให้เพียงพอ พยายามไม่เครียดจนเกินไป

2.  การรักษาด้วยยา

หรือที่เรียกว่า "การให้ฮอร์โมนเพศชายทดแทน" เป็นการให้ฮอร์โมนเพศชายเพื่อเสริมส่วนที่จำเป็นต่อการทำงานของระบบต่างๆ ของร่างกาย เช่น การคงสภาวะกระดูก กล้ามเนื้อ อารมณ์ ความต้องการทางเพศ และสมรรถภาพทางเพศ การให้ฮอร์โมนเพศชายทดแทน มี 3 รูปแบบหลัก ๆ ได้แก่

• ยารับประทาน
• ยาทาผิวหนัง เป็นลักษณะเจลใสบรรจุอยู่ในซอง ใช้ทาบนผิวหนังที่แห้งและสะอาด บริเวณหัวไหล่ ต้นแขน หรือหน้าท้อง
• การฉีดยา โดยจะฉีดเข้ากล้ามเนื้อของผู้เข้ารับการรักษา

การรักษาด้วยยาจะต้องทำร่วมกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิตให้เหมาะสม ซึ่งจะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

แก้ไข

18/08/2565