นพ. เกียรติ ภาสภิญโญ
อายุรศาสตร์โรคข้อ และรูมาติสซั่ม
ภูมิคุ้มกันมีบทบาทสำคัญคอยตรวจสอบและทำลายสิ่งแปลกปลอม เมื่อได้รับฝุ่นหรือสิ่งที่แพ้ก็กลายเป็นภูมิแพ้ แต่หากภูมิคุ้มกันที่เปรียบเสมือนทหารคุ้มกันกาย กลับย้อนเข้าทำลายตัวเราเอง เราจะทำอย่างไร หมอจึงอยากพารู้จักโรคแพ้ภูมิตัวเองซึ่งครั้งหนึ่งถูกเรียกว่า ‘โรคพุ่มพวง’ ให้มากขึ้น
โรคแพ้ภูมิตัวเอง (SLE : Systemic Lupus Erythematosus) หรือ ‘โรคลูปัส’ เป็นภาวะที่ภูมิคุ้มกันหันเข้ามาทำลายเนื้อเยื่อในร่างกายจนอักเสบ เนื่องจากสูญเสียความสามารถในการแยกแยะเซลล์ดีในร่างกายออกจากสิ่งแปลกปลอม โดยพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย
พันธุกรรมและสิ่งแวดล้อมยังเป็นปัจจัยคู่ขนานที่ส่งผลถึงกันและกัน ยีนส์บางชนิดที่ก่อความเสี่ยงอาจเป็นตัวตั้งต้น สมดุลฮอร์โมนเพศ ยาบางชนิด แสงแดดอาจเป็นตัวเร่งให้เกิดอาการ
ผิวหนัง ข้อ หัวใจ ไต สมองและปอดเป็นอวัยวะที่รับผลกระทบของโรคและแสดงอาการบ่อย ตามแต่อวัยวะที่เกิดอาการ ดังนี้
บางรายอาจพบภาวะเยื่อหุ้มปอด หัวใจหรือสมองอักเสบจากความรุนแรงของโรค
แพทย์เริ่มถามประวัติและตรวจร่างกาย โดยเริ่มจากการตรวจเลือดเพื่อดูแอนตินิวเคลียร์แอนติบอดี แอนติบอดีต่อดีเอ็นเอและการตรวจเอกซเรย์ปอดและหัวใจเพื่อใช้วินิจฉัยโรคร่วมกับแพทย์จากหลายสาขา หลังจากนั้นจึงวางแผนการรักษาเพื่อทุเลาอาการที่เกิดขึ้น เช่น ยากดภูมิคุ้มกัน ยากลุ่มสเตียรอยด์
การรักษาควรทำควบคู่กับการดูแลสุขภาพ เพื่อลดทอนความรุนแรงและป้องกันสิ่งกระตุ้นให้เกิดโรค
อายุรศาสตร์โรคข้อ และรูมาติสซั่ม
