TMS ทางเลือกใหม่สำหรับรักษาโรคซึมเศร้า

 

 

TMS ทางเลือกใหม่รักษาโรคซึมเศร้า

 

 

นัดพบแพทย์คลิก 
พญ.อริยา ทิมา 
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านอายุกรรมประสาทวิทยา
โรงพยาบาลรามคำแหง

 

 

     ผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยมีภาวะซึมเศร้า บางคนเป็นโดยไม่รู้ตัว ทำให้ไม่ได้รับการรักษา การเป็นโรคซึมเศร้าไม่ได้หมายความว่าคน ๆ นั้นจะเป็นคนอ่อนแอ คิดมาก เอาแต่ท้อแท้ ซึมเศร้า จริงๆ แล้วมันเป็นอาการของโรค หากได้รับการรักษาที่ถูกต้องเหมาะสม โรคนี้ก็จะทุเลาหรือหายเป็นปกติได้

 

5 องค์ประกอบของโรคซึมเศร้า

• มีอาการเบื่อหน่ายท้อแท้ โดยเฉพาะกิจกรรมที่เคยทำแล้วรู้สึกชอบ แต่กลับเกิดความเบื่อหน่ายไม่อยากทำและเป็นอยู่อย่างนั้นแทบจะทุกวัน เบื่ออาหาร งานอดิเรกที่เคยชอบก็ไม่ชอบ
• นอนไม่หลับกระสับกระส่าย
• มีภาวะที่ไร้ค่ารู้สึกตัวเองเหมือนไม่มีคุณค่า
• มีความต้องการที่จะตาย  
• รู้สึกอยากทำร้ายตัวเองไม่อยากมีชีวิตอยู่อีกต่อไป

 

     

---

หากมีอาการเหล่านี้นานกว่า 2 สัปดาห์ก็บ่งชี้ว่ามีอาการของ โรคซึมเศร้า

---

 

การทดสอบทางจิตวิทยา

     แพทย์สามารถตรวจทางด้านจิตเวชได้โดยใช้ “การทดสอบทางจิตวิทยา” หรือ Psychological Test ซึ่งเป็นแบบทดสอบมาตรฐานที่ใช้ประเมินพฤติกรรมของผู้ป่วย ประกอบด้วยการทดสอบทางจิตเวชและการทดสอบบุคลิกภาพซึ่งครอบคลุมถึงการตรวจทางด้านจิตใจ ความคิด โดยอาศัยการซักประวัติผู้ป่วยเป็นหลัก ก่อนให้ผู้ป่วยเข้ารับการตรวจร่างกายหรือการตรวจเลือดภายในห้องปฏิบัติการเพื่อเอามาตัดโรคบางชนิดที่เป็นเหตุให้เกิดโรคซึมเศร้า  เช่น การขาดวิตามินบี 12 หรือภาวะไทรอยด์ผิดปกติ ขณะที่บางรายเป็นโรคมะเร็ง รวมทั้งโรคอื่นซึ่งสร้างความเจ็บปวดทำให้เกิดภาวะโรคซึมเศร้าตามมา

 

 

 

 

 

 

 

มาตรฐานการรักษา

"มาตรฐานการรักษา" มีส่วนช่วยได้มาก ทุกวันนี้ในวงการแพทย์ได้อาศัยมาตรฐาน 4 อย่างสำหรับเป็นแนวทางการรักษาโรคซึมเศร้า

 

1.  การทำจิตบำบัด

     การทำจิตบำบัดสามารถทำได้ด้วยการให้ผู้ป่วยซึมเศร้าได้พบ “นักจิตบำบัด” ซึ่งอาจใช้เวลา 20-30 ครั้ง เพื่อแกะปมที่ซ่อนอยู่ในจิตใจ โดยโรคซึมเศร้าเกิดจากการทำงานของสมองในส่วนที่ทำหน้าที่ด้านอารมณ์ลดลง ทำให้เกิดอาการซึมเศร้า

 

2.  การรักษาด้วยยา

     การรักษาด้วยยาอาจเห็นผลรวดเร็วแต่มีข้อเสีย เนื่องจากบางรายทานยาแล้วอาจมีผลข้างเคียง เช่น มีอาการง่วง ใจสั่น ปากแห้ง คอแห้ง

 

3.  การรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็ก TMS

     การรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า TMS (Transcranial Magnetic Stimulation) อาศัยหลักการใช้คลื่นแม่เหล็กไปกระตุ้นเซลล์ประสาทบริเวณเปลือกสมองตรงตำแหน่งที่ทำให้เกิดโรคซึมเศร้าอย่างต่อเนื่อง 2-3 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 5 วันจึงจะเห็นผลเพื่อให้ผู้ป่วยดีขึ้น วิธีนี้เป็นมาตรฐานการรักษาในปัจจุบันซึ่งผ่านการรับรองจาก FDA ของอเมริกาตั้งแต่ปี 2008

 

4.  การใช้กระแสไฟฟ้ากระตุ้นสมอง

     Electroconvulsive : ECT เป็นการใช้กระแสไฟฟ้ากระตุ้นสมอง ซึ่งเปรียบเทียบได้กับลักษณะของการ ปิด-เปิด เครื่องคอมพิวเตอร์ด้วยการ “รีสตาร์ท”

 

 

 

 

 

โรคซึมเศร้าเป็นซ้ำได้หรือไม่ ป้องกันได้อย่างไร?

1.  ภาวะหลังได้รับการรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็ก

     ส่วนใหญ่จะดีขึ้น แต่ก็มีโอกาสที่พวกเขาจะกลับมาเป็นซ้ำสูงมากซึ่งวิธีป้องกันต้องอาศัยหลักการปฏิบัติตัว 3 อย่างประกอบกัน คือ ‘Bio-Psycho-Social’ โดย  Bio มีความหมายครอบคลุมเรื่อง “อาหารและการนอน” ซึ่งไม่ควรอดทั้ง 2 อย่าง และยังต้อง “ออกกำลังกาย” เป็นกิจวัตรประจำวันด้วยส่วน Psycho-Social จะกินความถึงสิ่งแวดล้อมต่างๆ โดยเฉพาะครอบครัวซึ่งมีส่วนต่อการปรับเปลี่ยน ที่สำคัญที่สุดคือผู้ป่วยต้องเข้ารับการทำจิตบำบัดร่วมด้วยเพื่อป้องกันไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำอีก 

 

2.  การรับประทานยา

     ส่วนการรับประทานยาซึมเศร้าส่วนใหญ่เราจะแนะนำให้ทานคู่ไปด้วยโดยไม่แนะนำให้หยุดยา และควรพบกับผู้เชี่ยวชาญหรือคุณหมอจิตเวชด้วยควบคู่กันไป ถ้าคุณหมอจิตเวชประเมินว่าดีขึ้นแล้วก็อาจลดยาลงได้ หรือเมื่อได้ทำ TMS แล้วจะลดยาได้หรือไม่ ก็เป็นสิ่งที่ต้องคุยกับคุณหมอเจ้าของไข้ให้ชัดเจนตรงกันได้เช่นกัน

 

 

---

การเป็นโรคซึมเศร้าไม่ได้หมายความว่าคนๆ นั้นจะเป็นคนอ่อนแอ คิดมาก เอาแต่ท้อแท้ ซึมเศร้า จริง ๆ แล้วเป็นอาการของโรค หากได้รับการรักษาที่ถูกต้องเหมาะสม โรคนี้ก็จะทุเลาหรือหายเป็นปกติได้

---

 

 

 

โรคซึมเศร้า กับการรักษาด้วยเทคโนโลยี TMS