เส้นประสาทเสียงและพาราไทรอยด์ : จุดบอบบางระหว่างผ่าตัดไทรอยด์

     การผ่าตัดไทรอยด์เป็นการผ่าตัดที่ต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ เพราะในบริเวณต่อมไทรอยด์มีโครงสร้างสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของร่างกาย ซึ่งสองสิ่งที่แพทย์ให้ความสำคัญมากที่สุดคือ เส้นประสาทสายเสียงและต่อมพาราไทรอยด์

1. เส้นประสาทสายเสียง (Recurrent Laryngeal Nerve)

เส้นประสาทสายเสียงเป็นเส้นประสาทที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อสายเสียงในกล่องเสียง หากเส้นประสาทนี้ได้รับความเสียหาย อาจส่งผลให้เกิดภาวะเสียงแหบและหายใจลำบาก

• เสียงแหบ – ถ้าเส้นประสาทถูกทำลายข้างเดียว เสียงอาจเปลี่ยนไปและพูดลำบากและสำลัก
• หายใจลำบาก – ถ้าเส้นประสาทเสียหายทั้งสองข้าง อาจทำให้สายเสียงปิดจนหายใจไม่ออก ต้องใช้ท่อช่วยหายใจหรือเจาะคอชั่วคราว

ดังนั้น แพทย์จึงต้องระมัดระวังเป็นพิเศษในการแยกและหลีกเลี่ยงการทำอันตรายต่อเส้นประสาทนี้

เทคโนโลยีช่วยลดความเสี่ยง: Nerve Monitoring

     ปัจจุบันวงการแพทย์ได้นำเครื่องติดตามเส้นประสาท (Intraoperative Nerve Monitoring - IONM) มาใช้ร่วมกับการผ่าตัดไทรอยด์เพื่อลดความเสี่ยงของการบาดเจ็บเส้นประสาทสายเสียง

เครื่องนี้ทำงานอย่างไร?

• ใช้กระแสไฟฟ้าระดับต่ำกระตุ้นเส้นประสาท
• หากเส้นประสาทตอบสนอง ระบบจะแสดงผลให้ศัลยแพทย์เห็นแบบเรียลไทม์
• หากเกิดความเสี่ยงในการบาดเจ็บ เครื่องจะแจ้งเตือนทันที

2. ต่อมพาราไทรอยด์ สำคัญอย่างไร?

     ต่อมพาราไทรอยด์มีขนาดเล็กมาก (ประมาณเมล็ดถั่ว) และอยู่ใกล้กับต่อมไทรอยด์ หน้าที่หลักของมันคือการควบคุมระดับแคลเซียมในร่างกาย ซึ่งแคลเซียมมีบทบาทสำคัญในการทำงานของกล้ามเนื้อ กระดูกและระบบประสาท หากต่อมพาราไทรอยด์ถูกทำลายหรือถูกตัดออกไปโดยไม่ได้ตั้งใจ อาจเกิดภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ (Hypocalcemia) ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น

• มือเท้าชา กระตุก
• กล้ามเนื้อเป็นตะคริว
• อาการรุนแรง เช่น ชักหรือหัวใจเต้นผิดจังหวะ

เทคโนโลยีสำคัญสำหรับการผ่าตัดไทรอยด์

แพทย์จึงต้องพยายามเก็บรักษาต่อมพาราไทรอยด์ไว้ให้มากที่สุด หากต้องตัดออกบางส่วน แพทย์ต้องหาทางปลูกถ่ายกลับไปเพื่อให้มันทำงานได้ต่อ ดังนั้นการผ่าตัดไทรอยด์เป็นหัตถการที่ต้องอาศัยความชำนาญการที่สูง เนื่องจากเส้นประสาทเสียงและต่อมพาราไทรอยด์เป็นจุดที่บอบบาง

• Nerve Monitoring (IONM) ช่วยลดความเสี่ยงของการบาดเจ็บต่อเส้นประสาทสายเสียง ลดโอกาสเกิดภาวะเสียงแหบหรือหายใจลำบากหลังผ่าตัด
• PTeye Parathyroid Detection ช่วยแยกและรักษาต่อมพาราไทรอยด์ ลดความเสี่ยงของภาวะแคลเซียมต่ำหลังผ่าตัด

เทคโนโลยีเหล่านี้ช่วยให้การผ่าตัดไทรอยด์ปลอดภัยขึ้น ลดภาวะแทรกซ้อนและช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วขึ้น

ศูนย์ผ่าตัดส่องกล้องทางหู คอ จมูก 

     ศูนย์ผ่าตัดส่องกล้องทาง หู คอ จมูก โรงพยาบาลรามคำแหงพร้อมด้วยศัลยแพทย์ที่มีประสบการณ์และใช้เทคโนโลยี Nerve Monitoring และ PTeye โดยคำนึงถึงความปลอดภัยของผู้เข้ารับการผ่าตัดเป็นสำคัญ เนื่องด้วยเทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพสูง ทำให้แพทย์สามารถลดโอกาสเสี่ยงและเพิ่มการรักษาให้มีประสิทธิผลยิ่งขึ้น