โรคข้อเข่าเสื่อมยังเป็นหนึ่งโรคที่พบบ่อยในผู้สูงวัย เมื่อร่างกายก้าวขึ้นเลข 4 ร่างกายก็เริ่มไม่สมดุลอย่างเคย ยิ่งเป็นเรื่องกระดูกซึ่งเกี่ยวกับความมั่นคง ตั้งตรง และแข็งแรงของร่างกายแล้ว เมื่อแตก หักและเสื่อมสภาพยิ่งปวดร้าว ทำเช่นไรจึงจะทุเลาอาการหนักเป็นเบาลงได้ แพทย์ด้านกระดูกจากศูนย์กระดูกและข้อพร้อมพาพบคำตอบ
เนื่องจากข้อเข่าประกอบด้วยกระดูก 3 ส่วน ได้แก่ กระดูกต้นขา กระดูกส่วนหน้าแข้งและกระดูกสะบ้า เมื่องอหรือยืดเข่าจะปรากฏส่วนที่มนตรงปลายสุดของกระดูกต้นขา ซึ่งจะหมุนอยู่บนกระดูกส่วนหน้าแข้งและติดกับกล้ามเนื้อด้านหน้าของเข่า ช่วยให้เคลื่อนไหวทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันได้อย่างที่เราต้องการ และลดการเอียงหรือบิดของกล้ามเนื้อ
โรคข้อเข่าเสื่อม (Knee Osteoarthritis) คือภาวะความเสื่อมของกระดูกอ่อนผิวข้อซึ่งลึกถึงชั้นโครงสร้างในข้อเข่า เมื่อผิวข้อของกระดูกอ่อนสึกหรอจะส่งผลให้ข้อฝืด เมื่อขยับจะรู้สึกถึงการเสียดสีของกระดูก หากปล่อยไว้นานจนเริ่มเสื่อมรุนแรงจะเกิดอาการปวด เดินลำบาก ขึ้น - ลงบันไดไม่ได้ เหยียดหรืองอเข่าได้ไม่สุด ก่อนขาลีบ เข่าโก่งจนผิดรูป
ข้อเข่าเสื่อมเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ปวดข้อเข่าในผู้สูงอายุ โดยอาการปวดที่เกิดจากภาวะข้อเข่าเสื่อมนี้เกิดจากสาเหตุ
จากสถิติเมื่อปี 63 พบว่ามีผู้ป่วยเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมมากกว่า 6 ล้านคน เกิดจากการใช้งานหนักตั้งแต่สมัยยังหนุ่มสาว และมีแนวโน้มมากขึ้นเมื่อเริ่มเข้าสู่สังคมผู้สูงวัย นอกจากนี้ยังพบว่าโรคยังมีส่วนเกี่ยวโยงถึงความผิดปรกติอื่น เช่น พันธุกรรมแต่กำเนิด โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
กรณีผู้ป่วยมีน้ำหนักตัวมาก แพทย์จะแนะนำให้ลดน้ำหนักตัวเพื่อลดอาการปวดจากภาวะกดทับผ่านผิวข้อเข่า พร้อมใส่อุปกรณ์ช่วยพยุงข้อเข่าร่วมเครื่องมือช่วยเดิน จากนั้นจึงใช้ยาเพื่อลดการอักเสบ ยาเพิ่มน้ำหล่อเลี้ยงข้อเข่าเพื่อลดการเสียดสี ในรายที่อักเสบมาก ให้ประคบเย็นและพักเข่าระหว่างเดิน
ในกรณีที่ผู้ป่วยมีเข่าเสื่อมระยะเป็นเยอะ ร่วมกับมีผลต่อชีวิตประจำวัน ทำกิจวัตรประจำวันไม่ได้เหมือนเดิม การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมจึงเป็นการรักษาทางเลือกที่มีประสิทธิภาพสูง โดยแพทย์จะวินิจฉัยสภาพและวัดขนาดข้อเข่าเทียมแทนผิวกระดูกที่ก่อโรคให้กลับคืนสมดุลและเคลื่อนไหวได้เป็นธรรมชาติ
ผู้ป่วยใช้เครื่องมือกายภาพบำบัดควบคู่กับประคบอุ่น เพื่อลดอาการตึงของกล้ามเนื้อและเอ็นรอบเข่า นอกจากนี้ผู้ป่วยหลังผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่ายังสามารถทำกายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูร่างกายได้ไวและสมบูรณ์ได้เช่นกัน
อ่านเพิ่มเติม: รวบท่ากายบริหารเบื้องต้นช่วยชะลอข้อเข่าเสื่อม
การรักษาข้อเข่าเสื่อม ควรลดน้ำหนักเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ถ้าเข่าเสื่อมหรือขาโก่งมาก อาจต้องรักษาด้วยการผ่าตัด