พญ. ตวงพร ตุรงค์สมบูรณ์
กุมารแพทย์โรคติดเชื้อ
หลังลูกน้อยฉีดวัคซีน จะรับมืออย่างไร
February 29 / 2024
หลังลูกน้อยฉีดวัคซีน จะรับมืออย่างไร?
การฉีดวัคซีนของเด็กวัยแรกเกิดไปจนถึงอายุ 12 ปี นับว่าเป็นสิ่งที่พ่อแม่ไม่ควรละเลยเพราะเป็นการเสริมภูมิคุ้มกันโรคของเด็กเพื่อป้องกันโรคร้ายต่างๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ ซึ่งวัคซีนในแต่ละชนิดนั้นสร้างมาจากไวรัสหรือแบคทีเรียที่ถูกทำให้สิ้นฤทธิ์ด้วยกรรมวิธีทางการแพทย์จนไม่สามารถก่อให้เกิดโรคได้แล้ว ซึ่งวัคซีนเหล่านี้จะเข้าไปกระตุ้นให้ร่างกายเกิดการสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาป้องกันโรคร้ายต่างๆ
ทำไมเด็กต้องฉีดวัคซีน?
เด็กตั้งแต่แรกเกิดโดยเฉพาะช่วงอายุต่ำกว่า 1 ปีนั้นจะยังไม่มีภูมิคุ้มกันที่ดีพอในการต่อต้านเชื้อโรคต่างๆ ถ้าหากได้รับเชื้อโรคอันตรายก็อาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ จุดประสงค์ในการฉีดวัคซีนนั้นเพื่อป้องกันโรคติดต่อร้ายแรงโดยเฉพาะกับเด็ก การฉีดวัคซีนนั้นขัดขวางการแพร่ระบาดและลดผลกระทบที่ร้ายแรงของโรคติดต่อ ในบางกรณีอาจกําจัดโรคได้ สาเหตุที่เด็กๆ เป็นไข้หลังฉีดวัคซีนนั่นก็เพราะเมื่อวัคซีนเข้าสู่ร่างกายแล้วระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำหน้าที่จัดการเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมที่เข้าสู่ร่างกายจะเข้าจัดการกับเจ้าวัคซีนที่เพิ่งเข้ามาใหม่ทันที จึงทำให้เกิดอาการตัวร้อนหรือมีไข้ขึ้นมาได้ แต่หลังจากที่ระบบภูมิคุ้มกันของเราจัดการกับวัคซีนทั้งหมดแล้ว อุณหภูมิของร่างกายก็จะกลับเข้าสู่ภาวะปกติเอง
คำแนะนำและวิธีสังเกตอาการที่อาจเกิดขึ้นหลังฉีดวัคซีน
- ตุ่มหนอง
มักเกิดจากวัคซีนป้องกันวัณโรค หรือ บีซีจี (BCG) ที่ฉีดบริเวณต้นแขนซ้าย ตุ่มหนองมักจะเกิดขึ้นหลังฉีดวัคซีน ไปแล้วประมาณ 3-4 สัปดาห์ และจะพองๆ ยุบๆอยู่ประมาณ 3-4 สัปดาห์ ก็จะหายไปเองบางครั้งตุ่มหนองอาจแตกได้ ต้องระวังรักษาความสะอาดอย่าให้ตุ่มหนองเกิดการติดเชื้อโดยการเช็ดผิวหนังบริเวณนั้นให้สะอาดและแห้งเสมอด้วยน้ำต้มสุก ตุ่มจะค่อยๆแห้งลงและตกสะเก็ด ถ้าพบว่าต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียงที่ฉีดวัคซีนบีซีจี อักเสบโตขึ้นหรือเป็นฝีให้มาพบแพทย์เพื่อให้การรักษาที่เหมาะสม
- อาการปวด บวม แดงร้อน บริเวณที่ฉีดวัคซีน
เด็กอาจจะร้องกวนงอแงได้ ถ้ามีอาการปวดบวมให้ใช้เจลเย็นหรือผ้าชุบน้ำเย็นประคบบริเวณที่ปวดให้ทำทันที และรับประทานยาแก้ปวดพาราเซตตามอลร่วมด้วยตามคำสั่งแพทย์จะช่วยบรรเทาอาการได้หลัง 24 ชั่วโมง แล้วถ้าอาการรุนแรงเพิ่มมากขึ้นให้มาปรึกษาแพทย์
- อาการไข้ ตัวร้อน
มักเกิดในวัคซีนคอตีบ ไอกรน บาดทะยัก ผู้ปกครองควรเช็ดตัวเด็กด้วยผ้าชุบน้ำอุ่นบิดหมาดๆ พักผ้าตามซอกคอ ข้อพับต่างๆ และอาจให้รับประทานยาตามคำสั่งแพทย์ร่วมด้วย แต่ถ้ามีอาการไข้เกิน 2 วัน ควรมาพบแพทย์เพื่อตรวจซ้ำ
- ไอ น้ำมูก ผื่น
อาการไอ น้ำมูก หรือผื่น อาจพบหลังฉีดวัคซีนในกลุ่มของวัคซีนป้องกันหัด หัดเยอรมัน ไปแล้วประมาณ 5 วัน โดยมากอาการจะไม่รุนแรง แต่ถ้าเด็กมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ซึม ไม่เล่น เพลียมาก ไม่ค่อยดูดนมหรือไม่รับประทานอาหาร ควรพามาพบแพทย์
- อาการชัก
สาเหตุของการชักมักไม่ได้เกิดจากผลของวัคซีนโดยตรง แต่มักจะเกิดจากการที่มีไข้สูงหลังฉีดวัคซีน วิธีป้องกันคือหลังจากฉีดวัคซีนแล้วผู้ปกครองต้องคอยดูแลอย่างใกล้ชิด หากพบว่ามีไข้ต้องเช็ดตัวลดไข้/รับประทานยา อย่าปล่อยให้ไข้สูงเพราะจะทำให้เกิดอาการชักได้
ข้อควรรู้สำคัญเกี่ยวกับการรับวัคซีนในเด็ก
- นำสมุดบันทึกสุขภาพของเด็ก หรือสมุดวัคซีนไปด้วยทุกครั้ง เพื่อให้แพทย์ได้ดูประวัติสุขภาพและลงบันทึกติดตามการรับวัคซีนให้ครบตามกำหน
- วัคซีนบางชนิดต้องให้มากกว่า 1 ครั้ง และอาจต้องฉีดอีกครั้งคราว จึงจะได้ผลในการป้องกันโรคได้เต็มที่ อย่าลืมพาเด็กมารับวัคซีนตามกำหนดนัด
- เมื่อถึงกำหนดนัด ถ้าเด็กมีไข้ ควรเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปจนกว่าอาการไข้จะหาย
- ถ้าไม่สามารถมารับวัคซีนได้ตามนัด ควรพาเด็กไปรับวัคซีนให้ครบ ไม่ว่าจะเว้นไปนานเท่าไรก็ตาม ก็สามารถให้ต่อเนื่องได้ โดยไม่ต้องเริ่มต้นใหม่
- ถ้าเด็กเคยมีอาการรุนแรงหลังฉีดวัคซีน เช่น ชัก ไข้สูงมาก บวม แดง บริเวณที่ฉีด มีผื่นลมพิษขึ้น ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนฉีดวัคซีนครั้งต่อไป
- หลังฉีดวัคซีน ควรนั่งพักรอเพื่อสังเกตอาการแพ้วัคซีนที่โรงพยาบาลอย่างน้อย 30 นาที
การฉีดวัคซีนของเด็กวัยแรกเกิดไปจนถึงอายุ 12 ปี นับว่าเป็นสิ่งที่พ่อแม่ไม่ควรละเลยเพราะเป็นการเสริมภูมิคุ้มกันโรคของเด็ก เพื่อป้องกันโรคร้ายต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้
แก้ไข
17/03/2565
ข้อมูลโดย
บทความที่เกี่ยวข้อง
Premium Health package ผู้หญิง
ถึงเวลาดูแลสุขภาพอย่างใส่ใจ เราพร้อมดูแลคุณอย่างอบอุ่น
ราคา 3,990 บาท
โปรแกรมตรวจสุขภาพ Platinum Check up สำหรับกลุ่มสุภาพบุรุษ
เตรียมสุขภาพให้พร้อมสำหรับอนาคต ป้องกันความเสี่ยงจากโรคร้ายแรง
ราคา 30,990 บาท
บัตรกำนัลเงินสด Ramkhamhaeng Gift Card
"แทนความห่วงใย" & "ของขวัญเยี่ยมไข้" มอบสุขภาพดีเป็นของขวัญสุดพิเศษ ด้วยบัตรกำนัลเงินสด Ramkhamhaeng Gift Card
ราคา 1,000 บาท
แพ็กเกจฝึกแก้ไขเรื่องการพูด ในเด็กทีพบความผิดปกติทางภาษา
บำบัดรักษาแก้ไขและฟื้นฟูสมรรถภาพ ในเด็กทีมีความผิดปกติทางภาษาและการพูด
ราคา 800 บาท
คุณจะมีความสุขแค่ไหน ? ถ้าหลังจากนี้ไม่ต้องใส่แพมเพิสแล้ว
คุณจะมีความสุขแค่ไหน?.. ถ้าไม่ต้องใส่แพมเพิส
ราคา 10,000 บาท
โปรแกรมตรวจสุขภาพ Platinum plus Check up ของสุภาพบุรุษ
โปรแกรมสุขภาพRAM Platinum plus program สำหรับผู้ชายที่สามารถบอกถึงรายละเอียดและสามารถเข้าถึงโรคร้ายที่อาจเกิดจากการใช้ชีวิตประจำวัน ช่วยป้องกันการเกิดโรคร้ายแรง
ราคา 59,990 บาท
แผนที่ Google Maps
โรงพยาบาลรามคำแหง
436 ถ. รามคำแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพฯ 10240
1512
แฟกซ์ 0 2374 0804
support@ram-hosp.co.th
