“กุมารแพทย์ รพ.รามคำแหง” แจงภัยฝุ่นพิษ - โรงพยาบาลรามคำแหง

January 31 / 2024

 

 “กุมารแพทย์ รพ.รามคำแหง” แจงภัย “ฝุ่นพิษ”

 

นพ.สิทธิวุฒิ ฟูตระกูล

กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญด้านทารกแรกเกิด

 

ฝุ่นพิษขนาดจิ๋วนี้มีอยู่ทั่วไป เกิดจากเรื่องใกล้ ๆ ตัวเรา เช่น การสูบบุหรี่ ประกอบอาหารปิ้งย่าง จุดธูปเทียน แม้กระทั่งการถ่ายเอกสาร หรือสาเหตุหลัก ๆ ที่ทราบกันดีอยู่แล้วคือการปล่อยควันพิษ ไอเสียจากรถยนต์และโรงงานอุตสาหกรรม การเผาไหม้เชื้อเพลิง เช่น ถ่าน การเผาแผ้วถางป่า ปฏิกิริยาของแก๊สบนชั้นบรรยากาศจากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์และโรงงานอุตสาหกรรม

 

 

 

สำหรับประเทศไทย กรมควบคุมมลพิษกำหนดค่าดัชนีคุณภาพอากาศ หรือเรียกง่าย ๆ ว่า AQI ซึ่งเป็นการรายงานข้อมูลความเข้มข้นของสารมลพิศทางอากาศ 6 ชนิดรวมกัน ได้แก่ PM 2.5, PM 10, ก๊าซโอโซน, ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์, ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ และ ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ และเพื่อให้ง่ายต่อความเข้าใจของประชาชนจึงแบ่งเป็นระดับสี 5 ระดับสี โดยมีหน่วยวัดเป็นไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร คือ ฟ้า มีค่า AQI = 0-25 เขียว มีค่า AQI = 26-50 ส่วน เหลือง มีค่า AQI ที่ 51-100  ส้ม มีค่า AQI ที่ 101-200 และ แดง มีค่า AQI เกิน 201 ซึ่งหากมีระดับสีเหลืองขึ้นไปก็เท่ากับว่าเราจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงลดการสัมผัส-เฝ้าระวังสุขภาพและต้องใช้อุปกรณ์ป้องกันที่สามารถป้องกันฝุ่นพิษจิ๋ว เช่น หน้ากาก N 95 เครื่องกรองอากาศ

 

 

ผลเสียที่จะเกิดต่อร่างกาย

 

สำหรับกรณีที่ PM 2.5 อยู่ที่ 22 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร เทียบเท่ากับการสูบบุหรี่ 1 มวน ซึ่งประมาณการว่าในปี 2565 ปริมาณ PM 2.5 ที่ชาวกรุงเทพฯ สูดดมเข้าไปจะเทียบเท่ากับการสูบบุหรี่ 1,225 มวนต่อปี หรือเฉลี่ยวันละ 3.36 มวนต่อวัน ซี่งอนุภาคของ PM 2.5 ที่มีการสูดดมเข้าไปนี้จะก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อเยื่อบุทางเดินหายใจ และลงลึกไปถึงถุงลมเล็ก ๆ ในปอด ทั้งยังแทรกซึมเข้าสู่หลอดเลือดฝอยเล็ก ๆ เข้าสู่กระแสโลหิต ส่งผลกระทบต่อระบบหายใจและระบบอื่น ๆ ของร่างกายดังนี้

 

สารอนุมูลอิสระจากฝุ่นพิษจิ๋วทำให้ส่วนปลายสุดของโครโมโซมเทโลเมียร์ หดสั้นลงมากกว่าปกติ จนเกิดความเสียหายต่อรหัสพันธุกรรมเพราะจะทำให้ถูกทำลายในระหว่างการแบ่งเซลล์ ขณะที่ สารอนุมูลอิสระ และกระบวนการอักเสบจะก่อให้เกิดการทำลายของ DNA ยับยั้งการซ่อมแซม DNA ทำให้เกิดความผิดปกติแก่ทารกในครรภ์ การกลายพันธุ์ และทำให้สารอนุมูลอิสระไปสะสมที่ตับ ซึ่งตามปกติแล้วตับเป็นอวัยวะที่ทำหน้าที่เสมือนโรงงานกำจัดของเสีย โดยมีสารสำคัญหลายอย่างที่จะช่วยกำจัดสารพิษ แต่เมื่อสารนี้ลดลงก็จะส่งผลให้การกำจัดพิษหรือของเสียอื่นในร่างกายถูกกำจัดน้อยลง และทำให้เกิดปัญหาหรือโรคเรื้อรังอื่น ๆ ตามมา

 

นอกจากนี้ กระบวนการอักเสบที่เกิดขึ้นจากฝุ่นจิ๋วทำให้ร่างกายสร้างเม็ดเลือดขาวเพิ่มสูงขึ้นจากกระบวนการอักเสบ สารอักเสบจะเข้าไปทำลายเซลล์ต่างๆ ส่งผลให้เกิดภูมิต้านทานของร่างกายตกต่ำ ติดเชื้อง่าย เกิดโรคภูมิแพ้ โรคเรื้อรังต่างๆ เช่น เบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด หลอดเลือดสมองตีบ และมะเร็งต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งมะเร็งปอด

 

 

 

ผลกระทบที่จะเกิดกับสตรีมีครรภ์ที่มีการสัมผัสฝุ่นพิษจิ๋ว

 

  • เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดทารกน้ำหนักน้อย
  • คลอดก่อนกำหนด
  • ทารกตายเฉียบพลัน
  • ภาวะเครียดของทารกในครรภ์
  • เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะออทิสติก
  • เจ็บป่วยง่าย
  • เกิดความพิการในทารก โดยเฉพาะโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด เช่น กลุ่มพวกผนังกั้นหัวใจมีรูรั่ว
  • มีผลเสียต่อการเจริญเติบโตของสมอง ทำให้ขนาดสมองเล็กและพัฒนาการสมองโดยเฉพาะส่วนควบคุมการเคลื่อนไหวและกระบวนการคิดวิเคราะห์
  • เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดหอบหืดในมารดาที่ตั้งครรภ์มากขึ้น
  • เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดครรภ์เป็นพิษ

 

 

ช่วงเป็นทารกไปถึงวัยเด็กเล็ก มีวัยระหว่าง 0-3 ปีอาจมีปัญหาการหายใจผิดปกติ ระหว่างการนอน และภาวะง่วงนอนมากตอนกลางวัน เด็กที่แรกคลอดไม่แข็งแรงมีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจต้องดูแลในหอผู้ป่วยวิกฤตพบมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ สุขภาวะการนอนของเด็กที่ถูกรบกวนโดยเฉพาะการหายใจผิดปกติระหว่างการนอน ภาวะหยุดหายใจ ซึ่งส่งผลกระทบต่อปริมาณความเข้มข้นของออกซิเจนและอาจทำให้พัฒนาการทางสมองถูกกระทบกระเทือนตามไปด้วย

 

 

วิธีดูแลตนเองจาก PM 2.5

 

  • หลีกเลี่ยง ลด งดกิจกรรมการแจ้ง
     

 

  • ปิดประตูหน้าต่างมิดชิด ระวังอุณหภูมิห้องสูงเกินไป ต้องมีการระบายอากาศที่ดี

 


 

  • สวมใส่หน้ากากอนามัยป้องกันที่สามารถกรองฝุ่นพิษ PM 2.5 หากปริมาณค่า AQI มากกว่า 100 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรต้องสวมใส่หน้ากาก N 95

 


 

  • สนับสนุนรณรงค์การใช้ยานพาหนะที่เป็นระบบไฟฟ้าแทนการเผาไหม้เชื้อเพลิงเดิม ๆ โดยหันมาใช้รถขนส่งสาธารณะแทนรถยนต์ส่วนตัวหรือรถจักรยาน จำกัดจำนวนปริมาณยานพาหนะที่ใช้เชื้อเพลิง Fossil fuels ในเขตพื้นที่จราจรคับคั่ง

 

 

  • หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ส่งเสริมให้เกิดฝุ่นพิษ เช่น การสูบบุหรี่ จุดธูปเทียน การปรุงอาหารปิ้งย่าง

 

 

  • ที่พักอาศัยติดตั้งเครื่องปรับอากาศหรือเครื่องฟอกอากาศที่มีประสิทธิภาพกำจัดฝุ่นพิษ PM 2.5 ได้และหมั่นล้างทำความสะอาดให้ระบายอากาศได้ดีอยู่เสมอ

 

 

  • เสริมระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเช่น ออกกำลังกายอย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์ หรือ 30 นาทีต่อวัน 5 วันต่อสัปดาห์ โดยให้เลี่ยงการออกกำลังกายในที่แจ้งถ้าค่า AQI มากกว่า 50

 

 

  • รับประทานอาหารผัก ผลไม้ที่อุดมด้วยวิตามินเอ ซีและอี ดื่มน้ำอย่างน้อย 8- 10 แก้วต่อวัน...พักผ่อนนอนหลับให้เพียงพอ 8 ชั่วโมงต่อวัน ลดความเครียด มีอารมณ์แจ่มใสอยู่เสมอ

 

 

  • สร้างเมืองพื้นที่สีเขียวเพื่อดูดซับปริมาณฝุ่นในอากาศได้มากขึ้น

 

 

 

สตรีมีครรภ์โดยเฉพาะอย่างยิ่งอายุครรภ์น้อยกว่า 6 เดือนควรระมัดระวังและหลีกเลี่ยงการออกไปสัมผัสฝุ่นพิษจิ๋ว หากมีกิจกรรมกลางแจ้งควรตรวจสอบค่าดัชนีคุณภาพอากาศควรสวมหน้ากากอนามัยป้องกันไว้เสมอหากจำเป็นต้องออกไปสัมผัสอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

 

 

 

นัดพบแพทย์คลิก

นพ.สิทธิวุฒิ ฟูตระกูล

กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญด้านทารกแรกเกิด

 

 

แก้ไข

07/06/2566

Premium Health package ผู้หญิง

ถึงเวลาดูแลสุขภาพอย่างใส่ใจ เราพร้อมดูแลคุณอย่างอบอุ่น

ราคา 3,990 บาท

แพ็กเกจศูนย์หัวใจ ขยายหลอดเลือดหัวใจตีบ แบบไม่ต้องผ่าตัด

ราคา 33,000-120,000 บาท

โปรแกรมตรวจสุขภาพ Platinum Check up สำหรับกลุ่มสุภาพสตรี

แพ็กเกจตรวจสุขภาพ RAM Platinum รายละเอียด เช่น การตรวจหัวใจและหลอดเลือด ร่วมกับการตรวจหาแคลเซียมที่ผนังหลอดเลือด ตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนความถี่สูง เป็นต้น

ราคา 30,990 บาท

บันทึกการเต้นของหัวใจในโลกยุคดิจิทัล "ป้องกันภาวะหัวใจวาย"

Multiday Patch Holter (แผ่นบันทึกคลื่นไฟฟ้าหัวใจ) อุปกรณ์บันทึกคลื่นไฟฟ้าหัวใจชนิดแผ่น แปะติดที่หน้าอก สามารถบันทึกการเต้นของหัวใจติดต่อกันได้หลายๆ วัน

ราคา 6,000 บาท

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ (High Dose Flu Vaccine For Elderly)

ป้องกันการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่เพิ่มขึ้น 24.2%

ราคา 2,400 บาท

แพ็กเกจวัคซีนพื้นฐานวัคซีนตามเกณฑ์อายุตั้งแต่ 1 - 8 เดือน

เด็กน้อยอายุ 1 เดือน – 18 เดือน เสริมด้วยวัคซีน Rotarix เพิ่มภูมิคุ้มกันให้ลูกน้อย

ราคา 11,000 บาท