การดูแลผู้ป่วยอัลไซเมอร์ที่บ้าน

January 29 / 2025

อัลไซเมอร์ ดูแล

 

 

     หัวใจสำคัญคือการเตรียมบ้านให้พร้อมรองรับการใช้ชีวิตของผู้ป่วยอัลไซเมอร์ เนื่องจากผู้ป่วยอัลไซเมอร์จะมีความจำที่แย่ลงไปเรื่อย ๆ ในระยะลุกลาม ซึ่งส่งผลให้ผู้ป่วยตัดสินใจผิดพลาด รวมทั้งเคลื่อนไหวและทรงตัวได้แย่ลงตาม อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อตัวผู้ป่วยเองหรือผู้อื่นได้ ผู้ดูแลจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีความรู้และความเข้าใจในเรื่องโรค อาการและพฤติกรรมต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วย รวมทั้งผลกระทบที่เกิดขึ้นและการดูแลที่เป็นพิเศษที่จะเตรียมการป้องกันอันตรายหรืออุบัติเหตุ ที่อาจจะเกิดขึ้น รวมทั้งปรับปรุงสถานที่ และสิ่งแวดล้อมภายในบ้านเพื่อให้ผู้ป่วยอยู่ได้อย่างเป็นสุข และปลอดภัย

 

 

 

โรคอัลไซเมอร์ ดูแล

 

 

การวางแผนการดูแลผู้ป่วยอัลไซเมอร์

  • ควรทำธุรกรรมทางการเงิน ในขณะที่ผู้ป่วยสามารถพูดคุยรู้เรื่อง
  • ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อการทำงานที่ดีของข้อต่อ กล้ามเนื้อ และหัวใจ ช่วยป้องกันและชะลอโรคอัลไซเมอร์ได้
  • ใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน เพื่อป้องกันการหกล้ม
  • เตรียมอาหารสำหรับผู้ป่วย เพื่อลดการสำลักในขณะรับประทาน และควรปรึกษานักโภชนาการเพื่อรับคำแนะนำในการดูแลอาหารสำหรับผู้ป่วยอัลไซเมอร์
  • ควรเข้ารับวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ในทุกปี

 

 

 

1.  การดูแลผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ภายในตัวบ้าน

1)  จดรายชื่อเบอร์โทรศัพท์ฉุกเฉิน

     การจดรายชื่อเบอร์โทรศัพท์ฉุกเฉินและที่อยู่ผู้ติดต่อได้ไว้ใกล้โทรศัพท์ทุกเครื่องในบ้านเป็นการเตรียมรับมือกรณีฉุกเฉินที่สำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากผู้ป่วยมักหลงลืมเรื่องสำคัญอยู่บ่อยครั้ง นอกจากนี้การทำป้ายชื่อ เบอร์โทรศัพท์ ที่อยู่บนสิ่งของหรือกำไลข้อมือผู้ป่วยก็เป็นอีกหนึ่งวิธีป้องกันความเสี่ยงกรณีที่ผู้ป่วยเผลอเดินออกนอกบ้าน

 

 

 

 

2)  การติดตั้งสัญญาณเตือนภัยจากควันไฟ (Smoke Alarms)

     ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดผู้ป่วยควรเตรียมติดตั้งสัญญาณเตือนจากควันไฟไว้ใกล้ห้องนอนและห้องครัวทุกห้องพร้อมหมั่นตรวจสอบให้อุปกรณ์อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานอยู่เสมอ นอกจากนี้การติดตั้งกล้องวงจรปิดไว้ด้วยจะช่วยเฝ้าดูเหตุการณ์เพื่อแก้ไขได้ทัน

 

 

 

โรคอัลไซเมอร์ ดูแลโรคอัลไซเมอร์ ดูแล

 

3) การจัดเก็บของให้เป็นระเบียบ

ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดควรจัดเก็บของที่วางระเกะระกะเข้าที่ เพื่อให้ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์สามารถเดินรอบบ้านได้สะดวก โดยเริ่มต้นด้วยการ

 

  • เก็บของมีคม ของหนัก หรือของที่แตกง่าย และของที่มีขนาดเล็กพอที่จะหยิบของเข้าปากได้ เพื่อป้องกันการเกิดบาดแผลได้รับบาดเจ็บ สำลักลงคอหรืออุบัติเหตุอื่น   
  • เก็บสายไฟให้เรียบร้อยหรือเดินสายไฟใหม่ เพื่อป้องกันการสะดุดหกล้ม และติดที่ป้องกันปลั๊กไฟที่ไม่ได้ใช้ เพื่อป้องกันอุบัติเหตุไฟช็อต
  • เก็บยาและสารเคมีต่าง ๆ ให้เป็นที่ เพื่อป้องกันผู้ป่วยหยิบรับประทานเอง ​
  • จัดแสงสว่างในแต่ละห้องให้เพียงพอ รวมทั้งติดตั้งดวงไฟกลางคืนเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความสับสนกลางดึก เมื่อตกค่ำควรเปิดไฟตามทางเดินบันไดให้สว่างและทำราวบันไดให้แข็งแรง

  

4)  การติดตั้งกุญแจล็อคที่ประตูทุกบานที่จะเปิดออกข้างนอกบ้านได้

     เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้ป่วยเดินออกนอกบ้านตามลำพัง รวมทั้งเก็บกุญแจล็อคต่าง ๆ ให้พ้นมือผู้ป่วย  

 

5)  การดูแลเสื้อผ้าให้สะอาดอยู่เสมอ

     ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดควรดูแลเสื้อผ้าทั้งของตนเองและผู้ป่วยให้สะอาดอยู่เสมอ เช่น ตู้เสื้อผ้า และควรให้ผู้ป่วยสวมใส่กางเกงนั่งบนเตียงเพื่อป้องกันการหกล้ม

 

 

โรคอัลไซเมอร์ ดูแลโรคอัลไซเมอร์ ดูแล

 

 

2.  ห้องนอน

1) การหลีกเลี่ยงการใช้พรมเช็ดเท้าบริเวณทางขึ้น - ลงบันได

     ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดควรหลีกเลี่ยงการใช้พรมเช็ดเท้าบริเวณทางขึ้น - ลงบันไดและใช้การปูพรมเต็มพื้นที่ทดแทน และเช็ดพื้นให้แห้งอย่าให้พื้นเปียกโดยเฉพาะช่วงหน้าฝน เพื่อป้องกันการลื่นหกล้ม 

 

2) การจัดวางสิ่งของและเครื่องเรือนให้เป็นระเบียบ

โดยเฉพาะสิ่งของจำเป็นและสิ่งที่ผู้ป่วยคุ้นเคย

 

3)  การติดตั้งอินเตอร์คอม (Intercom)

     การติดตั้งอินเตอร์คอม (Intercom) มีไว้เพื่อเตือนให้ผู้ดูแลทราบกรณีได้ยินเสียงผิดปกติ เช่น เสียงผู้ป่วยล้มลง หรือผู้ป่วยร้องขอความช่วยเหลือ ซึ่งอุปกรณ์นี้ควรติดตั้งในห้องน้ำเช่นกัน

 

4)  ประตูห้องนอน (รวมทั้งห้องนอน)

     ประตูห้องนอนควรเป็นชนิดที่เปิดล็อคได้จากทั้งด้านนอกและด้านใน เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้ป่วยปิดขังตนเองอยู่ในห้องโดยไม่มีใครรู้​

 

 

อัลไซเมอร์ ดูแลโรคอัลไซเมอร์ ดูแล

 

 

3.  ห้องครัว

  • เก็บอุปกรณ์ของมีคม ของแตกง่าย สารเคมีต่างๆ ให้พ้นมือและพ้นสายตาผู้ป่วย โดยเก็บในตู้ล็อคให้เรียบร้อย
  • เตาแก๊สหุงต้ม ควรถอดลูกบิดเปิด-ปิดแก๊ส หรือติดตั้งวาล็วปิด-เปิดแก๊สให้พ้นมือและพ้นสายตาผู้ป่วย เก็บไม้ขีดไฟให้ดี ป้องกันไม่ให้ผู้ป่วยจุดเตาได้ง่าย
  • เก็บของตกแต่ง เช่น ผลไม้ หรือผักปลอมที่ทำเลียนแบบเหมือนจริง ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยเข้าใจผิดและกลืนลงคอไป
  • ถ้าจำเป็นอาจติดกุญแจล็อค เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้ป่วยเข้าไปในครัว​

 

4.  ห้องน้ำ

  • ควรวางแผ่นยางกันลื่น ที่พื้นห้องน้ำและในอ่างอาบน้ำ 
  • ควรติดตั้งราวจับ หรือราวเกาะที่ฝาผนังให้ผู้ป่วยในที่อาบน้ำ และควรจัดหาเก้าอี้พิเศษ สำหรับอาบน้ำ เพื่อให้ผู้ป่วยอาบน้ำด้วยตนเองได้สะดวก และง่ายต่อการดูแลจัดแสงสว่าง ในห้องน้ำให้เพียงพอ
  • อุปกรณ์เครื่องทำน้ำอุ่น ควรมีระบบติดตั้งอุณหภูมิที่ต้องการให้เครื่องตัดอุณหภูมิ เพื่อป้องกันน้ำร้อนลวก

 

 

** กรณีที่ผู้ป่วยมีอาการรุนแรง หรือช่วยเหลือตนเองไม่ได้ ควรซื้อเก้าอี้สุขาเพื่อความสะดวกในการเคลื่อนย้าย

 


การเตรียมความพร้อมที่ดีจะช่วยให้ท่านดูแลผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ ซึ่งเป็นบุคคลที่ท่านรัก ได้อย่างปลอดภัยและมีความสุข