เมื่อไหร่ต้องใช้ยาพ่น อาการแบบไหนถึงใช้ยาพ่น คำตอบที่คนสงสัย
December 14 / 2023
เมื่อไหร่ต้องใช้ยาพ่น
ถ้าเด็กหายใจเร็ว มีเสียงวี้ด (wheez) ในทรวงอก ไอมาก ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นหลอดลมตีบ จากหลอดลมอักเสบหรือปวดบวม สามารถใช้ยาพ่นได้เลย ถ้าในสถานที่ที่รักษานั้นมี หรือในบ้านมีก็ ควรใช้ยาพ่นมากกว่ายากิน เพราะออกฤทธิ์เร็วกว่ายากิน วิธีใช้ก็ง่าย ไม่ว่าจะเป็นแบบใช้เครื่องพ่นฝอยละออง หรือแบบมีกระบอกพ่นยา หรือแบบสูดทำให้อาการไอ หรือแน่นหน้าอกของเด็กดีขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่วนในกรณีที่ต้องใช้ยาพ่นแบบควบคุม แพทย์จะเป็นผู้ตัดสินใจและวางแผนการรักษาให้ เช่น กรณีที่ไอเรื้อรังต้องใช้ยาขยายหลอดลมบ่อยๆ มีอาการเหนื่อยหอบ ไอ หลังออกกำลังกาย ชอบไอกลางคืน
ยาพ่นอันตรายมากกว่ายากินจริงหรือ ?
ไม่จริง ยาพ่นชนิดกระตุ้นประสาทเบต้า (Betaagonist) สามารถให้โดยคำนวณตามน้ำหนักของผู้ป่วยเด็กซึ่งเมื่อสูดดมแล้วอาการตีบของหลอดลมจะดีขึ้นทันที ส่วนชนิด MDI หรือสูดใน 1puff จะมีขนาดของยาต่ำมากกว่ายากินหลายเท่า เพราะยาออกฤทธิ์โดยตรงที่หลอดลมในขณะที่ยากิน1 ช้อนชา หรือ 1 เม็ดจะมีปริมาณยามากกว่า เพราะยาใช้เวลาเดินทางนานกว่าและดูดซึมช้ากว่า แต่อาจจะ ทำให้มือสั่น ใจสั่น และหัวใจเต้นผิดปกติมากกว่า
Steroid จากยาพ่นมากน้อยเพียงใด ?
Steroid ชนิดพ่นจะอันตรายน้อยกว่า Steroid ชนิดเม็ดหรือยาฉีดเพราะ ปริมาณยาพ่นจะน้อยมากโดยที่หน่วยเป็น microgram ในขณะที่ยากินหน่วยเป็น milligram ยาพ่นจะมีปริมาณน้อยกว่าพันเท่า
ใช้ยาพ่นมานานๆ จะปลอดภัยหรือไม่ ?
ปลอดภัย เนื่องจากปริมาณยาพ่นต่างจากยากินเป็นพันเท่า ยาพ่นนี้จึงปลอดภัยมากถึงแม้จะต้องสูด หรือพ่นเป็นเดือนหรือเป็นปีก็ตาม ใน Steroid ชนิดเม็ดถ้ากินนานเกิน 2 สัปดาห์ จะกดการทำงานของต่อมหมวกไต และมีผลต่อการเจริญเติบโตของกระดูก แต่การใช้ยาชนิดนี้ควรอยู่ในความดูแลของแพทย์
ยาพ่นในระยะฉับพลัน กับยาพ่นในระยะควบคุมแตกต่างกันอย่างไร ?
โรคภูมิแพ้ส่วนใหญ่เป็นโรคที่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกรำคาญ อึดอัด ส่วนอันตรายที่อาจเกิดได้ ได้แก่
- ยาพ่นเฉียบพลัน เป็นยาที่ช่วยขยายหลอดลมเพื่อรักษาอาการหอบ หืด
- ยาพ่นในระยะควบคุมช่วยลดการอักเสบของหลอดลม เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการหอบหืด เพราะในเด็กเล็กยังควบคุมการหายใจได้ไม่ดี
ยาพ่นเฉียบพลันมีอะไรบ้าง ?
ชนิดยา เป็นยาที่ขยายหลอดลมใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีหลอดลมตีบ หอบ เหนื่อย พ่นยาชนิดนี้ เพื่อขยายหลอดลม
- กระตุ้นประสาทเบต้า (Beta agonist) เช่น salbutamol หรือ Terbutaline
- Anticholinergie เช่น ipratropium bromide
ยาพ่นควบคุมมีอะไรบ้าง ?
ชนิดยา ซึ่งลดการอักเสบของหลอดลม เพื่อลดการเกิดหลอดลมตีบในระยะยาว
-
เป็น Steroid ทำให้สมรรถภาพการทำงานของปอดเพิ่มขึ้น ลดความไวของหลอดลมและลดการอักเสบของผนังหลอดลม ปัจจุบันยานี้ เป็นยาที่ถูกเลือกใช้ก่อนในการรักษาโรคหอบหืดขั้นแรกในเด็ก ปัจจุบันแนวทางมาตรฐาน ในการรักษาโรคหืดทุกแห่ง โดยเฉพาะ National Asthma EducationProgram (NAEP) เน้นการรักษาผู้ป่วยโรคหืดด้วยยากลุ่มนี้
-
Cromolyn Sodium ใช้ในโรคหืดที่มีอาการไม่รุนแรง แต่ฤทธิ์สู้ Steroid ไม่ได้
วิธีใช้ยาพ่น
- MDI พ่นผ่าน spacer
- Turbuhaler ชนิดสูด
- Nebulizer พ่นโดยผสมกับ Normal Saline ให้ได้ปริมาณอย่างน้อย 4 ml. เพื่อเป็นยาละอองฝอย
ยาพ่นมีปริมาณที่น้อยกว่ายากินเป็นพันเท่า ยาพ่นจึงปลอดภัยมาก ถึงแม้จะสูดหรือพ่น เป็นเดือนหรือเป็นปีก็ตาม
บทความที่เกี่ยวข้อง
Premium Health package ผู้หญิง
ถึงเวลาดูแลสุขภาพอย่างใส่ใจ เราพร้อมดูแลคุณอย่างอบอุ่น
ราคา 3,990 บาท
แพ็กเกจคลอดบุตรแบบธรรมชาติเหมาจ่าย แม่สุขใจ ลูกรักปลอดภัย
คลอดธรรมชาติสบายใจได้ในความปลอดภัยและคุ้มค่า พร้อมการดูแลครอบคลุมแบบเหมาๆ
ราคา 52,000 บาท
โปรแกรมตรวจสุขภาพสตรี ตรวจภายใน ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก
มะเร็งปากมดลูก โรคร้ายที่ป้องกันได้
ราคา 1,800 บาท
Healthy heart package (ผู้ชาย)
ฝากหัวใจ..ให้เราดูแลกับ "Healthy heart package (ผู้ชาย)" ตรวจก่อนรู้ก่อน อย่าปล่อยให้หัวใจอ่อนแอ..เกินเยียวยา
ราคา 5,990 บาท
“Healthy start program” โปรแกรมฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจและปอด
ดูแลหัวใจและปอดของคุณและคนที่คุณรัก ด้วยโปรแกรมฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจและปอด
ราคา 3,000 บาท
บริการอุปกรณ์ตรวจเช็คคลื่นไฟฟ้าหัวใจ พกพาได้
ติดตามการเต้นของหัวใจแบบทางไกล เหมาะกับใครบ้าง ผู้ป่วยหัวใจเต้นผิดจังหวะ พบอาการไม่บ่อยเป็นช่วงเวลาสั้นๆ ซึ่งไม่สามารถตรวจพบหัวใจเต้นผิดจังหวะ ด้วยวิธีตรวจอื่นๆ
ราคา 12,000 บาท
แผนที่ Google Maps
โรงพยาบาลรามคำแหง
436 ถ. รามคำแหง แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพฯ 10240
1512
แฟกซ์ 0 2374 0804
support@ram-hosp.co.th
